A A A

Ciasto wapienne

Otrzymuje się je z wapna palonego przez ga­szenie (lasowanie) polegające na łączeniu wapna palonego z wodą. Gaszenie może odbywać się ręcznie lub mechanicznie. Gaszenie ręczne wykonuje się w skrzyni drew­nianej zwanej folą. Wapno tłuste gasi się następująco: do połowy wysokości foli nalewa się wody i wrzuca doń 1,5 część danej partii wapna palonego, przeznaczonej na jedno gaszenie, następnie miesza się gracą. Po 10 minutach dodaje się nowe porcje wapna i dolewa wody tyle. aby zakrywała wapno. Należy uważać, aby nie spowodować tzw. spalenia wapna, objawiającego się silnym parowaniem. Można zapobiec temu szkodliwemu zjawisku przez dolanie wody w to miejsce foli. w którym występuje to parowanie. Gaszenie wapna średnio tłustego odbywa się podobnie jak wapna tłustego, z tym że na początek wrzuca się wapno w ilości 1/3 objętości foli. Gaszenie rozpoczyna się po 10 minutach i trwa 20-30 minut. Gaszenie wapna chudego przebiega bardzo wolno: jego początek następuje przeważnie po 30 minutach. Do foli wrzuca się bryły wapna palonego rozdrobnione do wielkości pięści, a następnie polewa wodą za pomocą ko­newki z sitkiem. Rozpadające się kawałki wapna polewa się dalej wodą i przerabia ostrożnie gracą. Nadmierna ilość wody może spowodować, że wapno stanic się grud­kowate, wodniste i źle będzie wiązało. Celowe jest dla wywołania gorącego środo- wiska gaszenia użycie wody podgrzanej do ok. 60-7-80 C lub wrzucenie kilku ka­wałków wapna szybko gaszącego się. Przerabianie wapna w skrzyni odbywa się tak długo, dopóki nie otrzyma się jedno­litej konsystencji masy podobnej do śmietany. Po zgaszeniu wapna spuszcza się je przez siatkę i zatrzymane na siatce niezgaszone pozostałości wyrzuca się łopatą. Po zapełnieniu dołu wapnem powinno być one zabezpieczone przed wpływami atmo­sferycznymi (deszcz, śnieg, słońce, mróz). Przy dłuższym przechowywaniu ciasta w dole należy je zabezpieczyć warstwą piasku grubości co najmniej 20 cm. Szczególnie starannie trzeba chronić ciasto wapienne przed przemarznięciem (np. matami), gdyż przemarznięte wapno nie może być stoso­wane do robót tynkowych. Czas dołowania wapna zależy od jego przeznaczenia i wynosi co najmniej: 6 miesięcy dla wapna do tynków szlachetnych i robót specjalnych, 3 miesiące dla wapna do robót tynkowych. 3 tygodnie dla wapna do robót murowych. Ciężar objętościowy ciasta wapiennego wynosi 1,3 - 1,4 T/m3. Tłuste wapno jest lżejsze, zaś chude cięższe. Stosuje się również mechaniczne gaszenie wapna. Maszyny umożliwiają produkcję mleka wapiennego bez. odpadów, przy jednoczesnym skróceniu okresu dojrzewania ciasta wapiennego. Występuje tu jednak konieczność przemiału wapna, palonego bezpośrednio przed gaszeniem. Wydajność maszyny wynosi 2-4 ton wapna palonego w ciągu I godziny. Po zgaszeniu wapno powinno dojrzewać w dolach do 1 ty­godnia. Do wydobywania ciasta stosuje się coraz częściej żurawiki typu Pionier z chwytakami, do rozwożenia ciasta wywrotki o specjalnej konstrukcji . Wiązanie i twardnienie wapna gaszonego w zaprawach polega na następujących pro­cesach: najpierw odparowuje nadmiar wody. wskutek czego zaprawa gęstnieje, potem w wapnie gaszonym tworzą się kryształki uwodnionego wodorotlenku wapniowego, stanowiącego podstawowy składnik wapna gaszonego. Składnik ten po połączeniu się z dwutlenkiem węgla znajdującym się w powietrzu zmienia się z po­wrotem w wapień, tj. w skalę, z której zostało wypalone wapno. Tylko wapno hydrauliczne wiąże i twardnieje bez dostępu powietrza, gdyż oprócz związków wapnia zawiera związki krzemu, glinu i żelaza, które w obecności tylko samej wody tworzą ze związkami wapnia twarde kryształki. Wapno pokarbidowe. Jest to wapno gaszone otrzymywane jako odpad z wytwornic acetylenu. Wapno to w stanie czystym nie różni się od wapna zwykłego. Nie powinno ono zawierać grudek ani wydzielać ostrego zapachu amoniaku lub acetylenu. Wapno pokarbidowe nadaje się do zapraw murarskich i tynkarskich na równi z wapnem zwykłym.